۱۳۸۷ بهمن ۸, سه‌شنبه

تخریب جدی و گسترده در مسجد جامع اصفهان


سنی نیوز:مسجد جامع اصفهان چهار ايوان‌ و يك‌ شبستان‌ با سقف‌ گنبدي‌ دارد كه‌ در جناح‌ قبله‌ي‌ آن‌ محرابي‌ قرار گرفته‌ است‌. در طرفين‌ ايوان‌ جنوب‌ شرقي‌ دو تالار واقع‌ است‌ كه‌ هر كدام‌ يك‌ محراب‌ و هشت‌ گنبد دارد. سرتاسر بنا و از جمله‌ گنبد اصلي‌ آن‌ به‌ نحو دلپذيري‌ با كاشيهاي‌ لعابي‌ و معرق‌كاري‌ تزيين‌ شده‌ است‌.نام خلفاي راشدين در تزيينات كاشيكاري زیبایی خاصی به ان داده است با روی کار امدن حکومت جمهوری اسلامی در ایران این اسامی به دلایل نامعلومی از بین رفته است.
——————————————-
تخریب جدی و گسترده در مسجد جامع اصفهان
نظر کارشناسان حاکی از آن است که مسجد هزارساله جامع اصفهان به عنوان مهم ترین مسجد تاریخی ایران که بر آن لقب کلکسیون معماری ایرانی- اسلامی را گذاشته اند دچار تخریبی تدریجی اما گسترده شده است. اگرچه به دلایل مختلف به نظر می رسد تخریب آثار تاریخی کشور روند روزافزونی به خود گرفته است، اما ادامه اقدامات تخریبی در مسجد جامع اصفهان از آن رو حائز اهمیت است که این مسجد پراهمیت ترین مسجد تاریخی ایران به شمار می آید و از آن به عنوان کلکسیون معماری ایرانی- اسلامی نام برده می شود.
به گزارش مهر، در دهه ۱۳۵۰ خورشیدی کاوش های باستان شناسان نشان داد مسجدجامع اصفهان روی بنایی از دوران پیش از اسلام ساخته شده است. همچنین در کف مسجد و میان جرزهای قطور آن، آثاری از یک مسجد متعلق به ۱۲۰۰ سال پیش و نیز مسجدی از دوره آل بویه متعلق به ۱۱۰۰ سال پیش به دست آمد. با این حال، بیشتر ساختمان های کنونی مسجد از دوره سلجوقی برجای مانده اند و حداقل بین ۹۰۰ تا هزار سال قدمت دارند. در دوران حکومت ایلخانان مغول، یعنی بیش از ۷۰۰ سال پیش بخش هایی به مسجد دوران سلجوقی افزوده شد که مهم ترین شان محراب الجایتو بود. این محراب نفیس ترین محراب گچبری ایران است. در سده های نهم و دهم هجری قمری، حکمرانان تیموری و آل مظفر و نیز ترکمانان آق قویونلو ساختمان هایی شامل شبستان، ایوان و مدرسه را در مسجدجامع بنا نهادند. این مسجد، چهارصد سال پیش و به روزگار سلسله صفویه به طور اساسی مرمت شد و آثار نفیسی بدان افزوده شد. حتی افغان های غلجایی که دولت صفوی را برانداختند و خرابی بسیار به بار آوردند، به مرمت مسجد جامع همت گماردند و تزئینات صفه شمالی اش را کامل کردند. در دوره قاجاریه سردر فعلی مسجد ساخته شد و در دوران معاصر نیز مرمت های گسترده و پیچیده یی توسط کارشناسان ایرانی و ایتالیایی در آن صورت پذیرفته است. مسجد جامع اصفهان در زمان جنگ تحمیلی هدف موشک رژیم بعثی قرار گرفت و بخشی از ضلع جنوبی آن ویران شد. اما مدیران سازمان میراث فرهنگی وقت به سرعت بخش های خراب شده را بازسازی کردند.

از دهه ۱۳۷۰ خورشیدی این سازمان کوشید با گسترش دایره ثبت جهانی میدان امام اصفهان (نقش جهان) مسجد جامع را در فهرست آثار جهانی قرار دهد، اما ساخت و سازهای غیرمجاز در بافت تاریخی اصفهان و نیز کم توجهی مدیران جدید سازمان میراث فرهنگی به مسجد جامع، این طرح را تا به امروز مسکوت گذاشته است. آسیب ها را می توان در جای جای مسجد جامع اصفهان تماشا کرد. مهم ترین مشکل مسجد جامع اصفهان نبود امنیت و حفاظت این بنا است. به طوری که در سال های گذشته شبستان های وسیع و زوایای تاریک این مسجد پناهگاه بزهکاران و معتادان شده است. سازمان میراث فرهنگی که دارای یگان ویژه حفاظت از آثار تاریخی است، ترجیح داده به جای گماردن نگهبان بخش های مختلف مسجد جامع را با دیوارکشی و نصب درهای آهنی حفاظت کند. این دیوارکشی ها دخالت آشکار در کالبد تاریخی مسجد و مغایر با کنوانسیون های بین المللی مبنی بر حفظ حریم منظرین آثار تاریخی است. دوده هایی که تزیینات آجری گنبد تاج الملک در جبهه شمالی مسجد را سیاه کرده اند، اوقاتی را به یاد می آورند که معتادان با خیال آسوده و بدون دلواپسی، شرم آورترین صحنه ها را در خانه خدا و زیر این گنبد هزارساله رقم می زدند. نگماشتن نگهبان در مسجد جامع، سردر این بنای تاریخی را مصون نگذاشته است، به گونه یی که از کاشی های تاریخی به عنوان تابلوی اعلانات هم استفاده می شود. نصب مکرر اعلان روی تزیینات مسجد با چسب های قوی و سپس کندن آنها به شیوه های نادرست، بخش بزرگی از این تزیینات را تخریب کرده است. گاهی سکوهای طرفین جلوخان مسجد، جای نشستن و خوردن تنقلات هم هست. هر سال، ستاد کل نیروهای مسلح تعداد زیادی سرباز وظیفه را در اختیار سازمان میراث فرهنگی قرار می دهد، تا این سازمان به یاری آن سربازان از جمله مانع از بروز چنین صحنه هایی شود. اما گویا بسیاری از آنها به نگهبانی ساختمان های اداری و دفاتر کار گماشته شده اند. دوده زدایی از کاشی های تاریخی و حفاظت آنها که معلوم نیست چرا به این روز افتاده اند، یکی دیگر از ده ها کار مغفول در حفاظت و حراست از مسجد جامع اصفهان است.
مسجد جامع اصفهان چهار ايوان‌ و يك‌ شبستان‌ با سقف‌ گنبدي‌ دارد كه‌ در جناح‌ قبله‌ي‌ آن‌ محرابي‌ قرار گرفته‌ است‌. در طرفين‌ ايوان‌ جنوب‌ شرقي‌ دو تالار واقع‌ است‌ كه‌ هر كدام‌ يك‌ محراب‌ و هشت‌ گنبد دارد. سرتاسر بنا و از جمله‌ گنبد اصلي‌ آن‌ به‌ نحو دلپذيري‌ با كاشيهاي‌ لعابي‌ و معرق‌كاري‌ تزيين‌ شده‌ است‌.نام خلفاي راشدين در تزيينات كاشيكاري زیبایی خاصی به ان داده استبا روی کار امدن حکومت جمهوری اسلامی در ایران این اسامی به دلایل نامعلومی از بین رفته است

هیچ نظری موجود نیست: